Strona 1 z 1

: 06 kwie 2007, 12:13
autor: PiotrW
Maleje liczba uchybień w przygotowaniu przetargów – Gazeta Prawna, 5 kwietnia 2007

Prezes UZP skontrolował w II połowie 2006 r. 135 największych przetargów publicznych. Wyniki kontroli wskazują, że maleje liczba postępowań dotkniętych najpoważniejszymi wadami.

Do obowiązków prezesa UZP należy nadzór nad przestrzeganiem przepisów dotyczących przetargów publicznych, w szczególności poprzez dokonywanie kontroli procesu udzielania zamówień publicznych. Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych – p.z.p. (Dz.U. nr 19, poz. 177 z późn. zm.) wyróżnia dwa podstawowe narzędzia kontrolne prezesa UZP: kontrolę uprzednią prowadzoną przed zawarciem umowy oraz kontrolę następczą dokonywaną już po udzieleniu zamówienia. Kryterium kontroli stanowi ocena zgodności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z przepisami p.z.p. Kontrola następcza jest zawsze fakultatywna i można ją przeprowadzić w terminie czterech lat od dnia udzielenia zamówienia, natomiast kontrola uprzednia może mieć charakter fakultatywny lub obligatoryjny w przypadku postępowań o największej wartości.
Zmiany progów
Obowiązkowym kontrolom uprzednim podlegają przetargi o największej wartości. Do czasu wejścia w życie nowelizacji p.z.p. w maju 2006 r. były to postępowania, których wartość szacunkowa przekraczała 5 mln euro dla dostaw i usług oraz 10 mln euro dla robót budowlanych. Po tej dacie podwyższono progi i wynoszą one obecnie odpowiednio 10 mln euro dla dostaw i usług oraz 20 mln euro dla robót budowlanych.
Wyniki kontroli
W II półroczu 2006 r. (od 1 lipca do 31 grudnia) prezes UZP przeprowadził 135 obowiązkowych kontroli uprzednich, nastąpił więc nieznaczny spadek ich liczby w porównaniu z I półroczem 2006 r., kiedy przeprowadzono ich 161. Jednocześnie można zaobserwować wzrost wartości skontrolowanych postępowań, w I półroczu było to 15 mld zł, zaś w drugim około 19 mld zł. Prezes UZP unieważnił w II półroczu 2006 r. sześć postępowań o udzielenie zamówienia publicznego (4,4 proc.), co pozwoliło zapobiec wydatkowaniu z naruszeniem prawa środków w wysokości 400 mln zł. W II półroczu 2006 r. nieznacznie wzrósł do 4,5 proc. odsetek postępowań, w których stwierdzono poważne naruszenia p.z.p., skutkujące zaleceniem unieważnienia postępowania (w I połowie 2006 r. było to nieco ponad 3 proc.). W sumie jednak w ostatnich latach wyraźnie maleje liczba postępowań dotkniętych najpoważniejszymi wadami prowadzącymi do zalecenia ich unieważnienia.
Naruszenia przepisów
Wyniki kontroli wskazują, że na dotychczasowym poziomie utrzymał się odsetek postępowań, w których w ogóle nie stwierdzono żadnych naruszeń (23 proc.). Wśród unieważnieniowych przetargów zdecydowanie większy procent dotyczył postępowań współfinansowanych ze środków UE – 7,27 proc., podczas gdy w pozostałych postępowaniach wskaźnik ten wyniósł 2,5 proc. Poprzednie kontrole wskazywały, że zamówienia współfinansowane ze środków UE były przeprowadzane staranniej w porównaniu z pozostałymi postępowaniami. Prawdopodobnie spadek dokładności zamawiających miał związek z upływem terminu kwalifikowalności wydatków w ramach perspektywy finansowej 2004-2006. Należy podkreślić, że zaobserwowana tendencja jest szczególnie niepokojąca, ponieważ beneficjanci środków unijnych muszą się liczyć w takich przypadkach z koniecznością zwrotu otrzymanego dofinansowania.
W przetargach, w których zalecono unieważnienie postępowania, dochodziło do naruszeń prawa przede wszystkim na etapie ich przygotowania. Należy tu wskazać zwłaszcza wady opisu przedmiotu zamówienia, formułowanie warunków udziału w postępowaniu w sposób naruszający uczciwą konkurencję, niewłaściwy wybór trybu udzielenia zamówienia. Na dalszym miejscu znalazły się naruszenia przepisów na etapie badania i oceny ofert, np. zaniechania odrzucenia ofert nieodpowiadających specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ).

W efekcie nowelizacji p.z.p., która weszła w życie 25 maja 2006 r., można zaobserwować, że uległa zmianie lista najczęściej popełnianych uchybień formalnych. Często zdarzało się, że zamawiający nie stosowali przepisów o obowiązku zamieszczania SIWZ na stronach internetowych od dnia publikacji ogłoszenia o przetargu lub o obowiązku niezwłocznego zamieszczania w internecie treści protestów dotyczących SIWZ lub ogłoszenia.
Zalecenia pokontrolne
Zamawiający zwykle uwzględniali zalecenia prezesa UZP, tylko w jednym przypadku zawarto umowę w sprawie zamówienia publicznego, mimo zalecenia unieważnienia postępowania. Dotyczyło to przetargu zorganizowanego przez RWE Dea AG oddział w Polsce na wykonanie odwiertu w celu odkrycia złoża ropy naftowej lub gazu w południowo-wschodniej Polsce. Prezes UZP rozważa obecnie wystąpienie do sądu o stwierdzenie nieważności zawartej umowy.